Eylül Esintisi - Tavus Kuşu (Pavo) ve Turna (Grus) Takımyıldızları

Tavus Kuşu (Pavo) ve Turna (Grus) Takımyıldızları

Tavus Kuşu (Pavo) Takımyıldızı:

Tavus Kuşu (Pavo) Takımyıldızı Johannes Bayer Ailesine mensuptur. Güney Yarımkürenin 4.çeyreğinde yer alır. Gökyüzünde 378 derece karelik bir alanı kaplayan 44.büyüklükteki takımyıldızdır. +30 derece ile – 90 derece enlemlerde görülebilir. IAU tarafından onaylanan üç harfli kısaltılmış adı “Pav” dır. Gezegenleri onaylanan 5 yıldıza sahiptir. Takımyıldızın en parlak yıldızı “Peacoc” tur. Takımyıldız, Hollandalı denizciler Pieter Dirkszoon Keyser ve Frederick de Houtman’ın gözlemlerine dayanarak Hollandalı gökbilimci Petrus Plancius’un tanıttığı bu takımyıldızı 1603 yılında Johannes Bayer’in “Uranometria” adlı gök atlasında yer aldı. Muhtemelen Hollandalı denizcilerin Doğu Hint Adalarına yaptıkları yolculukta gördükleri Java Yeil Tavus kuşundan esinlendiği sanılmaktadır (1)

Ana Yıldızları:

Alpha Pavonis: diğer adı “Peacock” dur. Takımyıldızın sınırına yakın bir yerde bulunur ve aynı zamanda takımyıldızın en parlak yıldızdır. Çoklu yıldız sistemine ait değişken, mavi-beyaz renkli alt dev bir yıldızdır. Yeryüzünden çıplak gözle görülebilir.

Görünür büyüklük [apparent magnitude (v)]: 1.94

Mutlak büyüklük [absolute magnitude (mv)]: -1.81

Dünyaya uzaklığı: 183.15 ışık yılı

Beta Pavonis: Takımyıldızın 2.en parlak yıldızıdır. Takımyıldızın ana hatlarını oluşturan mavi-beyaz renkli alt dev bir yıldızdır. Yeryüzünün ışık kirliliği olmayan bölgelerinden çıplak gözle görülebilir.

Görünür büyüklük [apparent magnitude (v)]: 3.42

Mutlak büyüklük [absolute magnitude (mv)]: 0.29 

Dünyaya uzaklığı:137.49 ışık yılı

HD 181433: takımyıldızın ana hatlarının bir parçası olmayıp sadece sınırları dahilindedir. Turuncudan-kırmızıya çalan rengiyle dev ile alt dev arası bir yıldızdır. Yörüngesinde dönen 3 öte gezegen (HD 181433 b,c,d) keşfedilmiştir. Yeryüzünden bir dürbün yardımıyla görülebilir.

Görünür büyüklük [apparent magnitude (v)]: 8.04

Mutlak büyüklük [absolute magnitude (mv)]: 6.26

Dünyaya uzaklığı: 87.28 ışık yılı

Tavus kuşu takımyıldızı içinde ayrıca Delta Pavonis, Gamma Pavonis, Phi Pavonis (HD 196378) yıldızları da yer alır.

Derin Gökyüzü Cisimleri;

1)NGC 6752: parlak küresel bir yıldız kümesidir.

2) NGC 6872 (IC 4970): etkileşim halindeki bir gökada çiftidir.

3) NGC 6744 (Calwell 101): bir ara sarmal gökadadır.

4)IC4687, IC 4689, IC 4687/6, AM1809-574: etkileşim halinde ve birleşen gök adalar üçlüsüdür.

5) NGC 6782: çubuklu sarmal gökadadır.

Tavus kuşu takımyıldızı içinde Messier nesnesi bulunmaz.

Meteor Yağmurları: takımyıldızla ilişkili Delta Pavonids meteor yağmuru vardır.

Turna (Grus) Takımyıldızı:

Johannes Bayer ailesine mensuptur. Güney yarımkürenin 4.çeyreğinde yer alır. Gökyüzünde 366 derece karelik alanı kaplayan 45. büyüklükteki takımyıldızdır. +34 derece ile – 90 derece arası enlemlerde görülebilir. IAU tarafından kısaltılmış üç harfli adı “Gru” dur. Takımyıldızın en parlak yıldızı “Alnair” dır. Resmi olarak adlandırılan 4 yıldıza sahiptir. Adları; Aldhanab, Alnair, İtonda ve Tiaki’dir. Grus’un yıldızları daha öncesinde Piscis Austrinis takımyıldızının bir parçasıydı. 16 Yüzyıla gelindiğinde Hollandalı denizciler Pieter Dirkszoon Keyser ve Frederick de Houtman’ın gözlemlerine dayanarak Hollandalı gökbilimci Petrus plancius bu takımyıldızı Grus olarak listeledi. Takımyıldız 1603 yılında J. Bayer’in gök atlası “Uranometria” da yer aldı. Takımyıldızla ilgili bir efsane bulunmaz (2)

Ana Yıldızları:

Alpha Gruis: diğer adı “Alnair” dır. Takımyıldızın en parlak yıldızıdır. Arapça adının anlamı “parlayan” dır. Takımyıldızın ana hatlarının bir parçasıdır. İkili sisteme ait değişken, mavi renkli alt dev bir yıldızdır. Parlaklığı nedeniyle yeryüzünün ışık kirliliği olan bölgelerinden bile kolaylıkla çıplak gözle görülebilir.

Görünür büyüklük [apparent magnitude (v)]: 1.74

Mutlak büyüklük [absolute magnitude (mv)]: -0.72

Dünyaya uzaklığı: 101.37 ışık yılı

Beta Gruis: diğer adı “Tiaki” dir. Takımyıldızın en parlak 2.yıldızı olup ana hatlarının bir parçasıdır.  Değişken, kırmızı dev bir yıldızdır. Yeryüzünden çıplak gözle görülebilir.

Görünür büyüklük [apparent magnitude (v)]: 2.07

Mutlak büyüklük [absolute magnitude (mv)]: -1.60

Dünyaya uzaklığı:170.14 ışık yılı

Gamma Gruis: diğer adı “Al Dhanab” dır. Takımyıldızın en parlak 3.yıldızıdır. Arapça adının anlamı “kuyruk” tur. Oldukça hızlı döner ve takımyıldızın ana hatlarının bir parçasıdır. Mavi renkli dev bir yıldız yeryüzünden çıplak gözle görülebilir.

Görünür büyüklük [apparent magnitude (v)]: 3.01

Mutlak büyüklük [absolute magnitude (mv)]: -1.06

Dünyaya uzaklığı: 202.96 ışık yılı

HD 208487- İtonda star: Takımyıldızın ana hatlarının bir parçası değildir ancak sınırları içindedir. Aslen beyaz renk olup atmosferik özellikleri nedeniyle sarı görünür. Yörüngesinde dönen bir öte gezegen olduğu keşfedilmiştir. Sönük bir yıldız olması sebebiyle yeryüzünden çıplak gözle görülmez. IAU’nun tertiplediği bir yıldız ve etrafında dönen gezegene ad verme yarışmasında bu yıldız “Gabon” a tahsis edilmiştir. İton’un yörüngesinde dönen öte gezegene de “Mintome” adı verilmiştir (3)

Görünür büyüklük [apparent magnitude (v)]: 7.47

Mutlak büyüklük [absolute magnitude (mv)]: 4.16 

Dünyaya uzaklığı: 143.49 ışık yılı

Grus takımyıldızı içinde ayrıca Delta Gruis, Tau-1 Gruis (HD216435), Gliese 832, WASP-52 (G5IV), HD 213240 (G4IV), HD 215456 (GO.5V) yıldızları yer alır.

Derin Gökyüzü Cisimleri (Deep Sky Objects):

1) NGC 7424: çubuklu sarmal bir gökadadır.

2) NGC 7213: Grus takımyıldızındaki en parlak sarmal gökadalardan biridir.

3) IC 1459: dev eliptik bir gökadadır.

4) NGC 7418: çubuklu sarmal bir gökadadır.

5) NGC 7421: çubuklu sarmal bir gökadadır.

6) Grus Quartet: Grus dörtlüsü etkileşim halindeki dört gökadadan (NGC7552, NGC 7590, NGC 7599 ve NGC 7582) oluşan bir gruptur.

7)Spare Tyre Nebula (IC 5148): Yedek Lastik bulutsusu gezegenimsi bir bulutsudur.

8) IC 5264: sarmal bir gökadadır.

9) NGC 7462: çubuklu sarmal bir gökadadır.

10) IC 5201: çubuklu sarmal bir gökadadır.

Grus Takımyıldızı Messier nesnesi içermez.

Meteor Yağmurları: takımyıldızla ilişkili bir meteor yağmuru yoktur.

Dipnot:

(1) Yunan mitolojisinde Tavus kuşu Hera’nın kutsal kuşu olarak bilinir. Tanrıça tavus kuşlarının çektiği bir arabada gökyüzünde ilerlerdi. Tavus kuşunun kuyruğundaki gözlerin çok gözlü dev Argus’u onurlandırmak için kutsal kuşa konulduğu rivayet edilir. Ayrıca Avustralya’da Tavus takımyıldızının bir bölümü “tencere” olarak adlandırılır ve güney yönünü bulmada bir rehber olarak kullanılır.

(2) Turna kuşunun mitolojik tek bağlantısı tanrı Hermes’in kutsal kuşu olmasıdır.

(3) Myene dilinde İtonda; güzel olan herşeye karşılık gelirken, Frank dilindeki Mintome cesur adamlardan oluşan kardeşliğin yaşadığı efsanevi bir ülkeye karşılık gelir.

Kaynakça;

1)www.universtyguide.com- Pavo & Grus Constellation

2)The Sky Live- Pavo & Grus Constellation

3)Wikipedia- Pavo & Grus Constellation

4) Mustafa Pultar- Yıldız Adları Sözlüğü

 

ÖNCEKİ YAZI Teşekkürler Milli Takım SONRAKİ YAZI Kuşlar da Gitti!
Tüm Evren Bir Çerçeveye Sığdı
Tüm Evren Bir Çerçeveye Sığdı
07.10.2024 18:50:38
Pompa (Antila) Takımyıldızı
Pompa (Antila) Takımyıldızı
01.10.2024 08:31:59
Ağcık (Reticulum) ve Ressam (Pictor) Takımyıldızları
Ağcık (Reticulum) ve Ressam (Pictor) Takımyıldızları
25.09.2024 10:32:42
Yorum Yazın