Yunan mitolojisinde Tanrılar kuşağı, Gaia'nın Chaos'dan (Boşluk, düzensizlik)doğuşuyla başlar. Gaia yer küreyi ve toprağı simgeler. Varolan bütün unsurların kaynağında bulunan ana ilkeyi temsil eder. Bir tanrıçadan çok kozmik bir varlık olarak sembolize edilir. Gaia'nın mitolojik öyküsüne baktığımızda Homeros destanlarında hiç adının geçmediğini, Hesiodos'un Tanrıların Doğuşu (Theogonia) eserinde yer aldığını görürüz. Gaia önce tek başınadır. Kendi kendine doğurma (parthenogenesis) ilkesine göre Gaia önce gök, dağ ve denizi yaratır. Hesoidos'un dizeleriyle;

"Toprak bir varlık yarattı kendine eşit:

dört bir yanını saran Uranos, yıldızlı gök'ü,

mutlu tanrıların sürekli, sağlam yurdunu.

yüksek dağları yarattı sonra,

koyaklarında tanrılar oturan dağları,

Sonra denizi yarattı, ekin vermez denizi:

Azgın dalgalarıyla şişen Pontus'u.

Kimseyle sevişip birleşmeden yaptı bunu."

Yunan mitolojisinde Uranos ise diğer tüm tanrılarının atası olarak kabul edilir. O kozmik güce sahip eril "Gök Tanrısı" dır. Yer tanrıçası Gaia'nın hem oğlu hem de kocasıdır. İkisinin birlikteliğinden ilk tanrılar kuşağı meydana gelmiştir. Bunlar; Titans, Cyclops (*) ve Hekatonkheir'lerdir. Uranos, Gaia'dan doğan çocuklarını doğar doğmaz toprağın bağrına tıktığından bu zulme dayanamayan Gaia, oğlu Kronos'un eline bir tırpan vererek Uranos'u hadım ettirir. Böylece egemenlik Kronos eliyle ikinci tanrılar kuşağına geçer. Bu yer yüzündeki ilk egemenlik savaşı örneğidir. Hesiodos, Theogonia'sında bu durumu şöyle anlatır;

"Böylesine korkunçtu Toprak'la Gök'ün oğulları,

babaları ilk günden iğrenmişti onlardan,

doğar doğmaz gün ışığına çıkaracak yerde

toprağın bağrına saklamıştı onları,

ve Uronos sürdürürken bu korkunç oyunu

koca Toprak inim inim inliyordu zorundan."

Gaia ile Uronos'un son oğlu Kronos, babasını hadım ettikten sonra Gaia oğlu Pantos'la birleşir ve ondan Nereus, Thaumas, Phorkys, Keto ve Eurbie soyu ürer. Ayrıca Gaia nın öbür çocukları da aralarında birleşerek yersel ve göksel bir çok varlık meydana getirir. Bunların içinde kimisi yıldız, rüzgar ve gök kuşağıdır kimisi de simgesel tanrılardır.

Gaia eşi Uronos'un devrilmesini yönettiği gibi tahta çıkan oğlu Kronos'un da devrilmesini sağlar zira Kronos' da babası Uronos gibi zorbalık edip doğan çocuklarını yutmaktadır. Bu durum karşısında çaresiz kalan Rheia, annesi Gaia'dan yardım ister. Anne ile kızının işbirliği sonucu doğan çocuk yerine Kronos'a bir taş yutturulur ve Zeus kaçırılarak Girit'te bir mağarada gizlice büyütülür. Böylece birinci kuşak devrimini gerçekleştiren Gaia, ikinci kuşak devrimini de hazırlar. Zeus'a iktidarı nasıl ele geçireceği hususunda yol gösterir. Zeus, Gaia'yı dinler ve devlere karşı savaşır. Titanları devirerek dünya egemenliğini ele geçirir. Böylece üçüncü tanrılar yani Olympos'lu tanrılar kuşağı egemen olur. Kısacası Uranos, Kronos ve Zeus efsanelerinde iki kez babanın oğla baskı yapması ve oğlun da babaya baş kaldırarak onu alt etmesi teması dikkati çeker.

Mitolojik kayıtlarda genellikle devler, azmanlar ve canavarlar hep Gaia'dan doğma sayılır. Gaia son olarak Tartaros'la birlikte Typhon'u doğurur. Hesiodos'un dizeleriyle;

"Zor işler için yaratılmıştır kolları, ayakları

Yorulmak bilmez bu yaman tanrının,

Yüz yılan başı yükselir omuzlarından

çıkarıp korkunç kara dillerini,

Bu ejder kafalarındaki gözler de

Ateş, alev saçar kara kaşları altından."

Zaman içinde Gaia miti değişime uğrayarak Kybele, Demeter gibi toprak, hasat ve bereketi simgeleyen tanrıça figürleriyle eşleştirilir. Hatta kozmik nitelikteki Toprak Ana simgesine dinsel bir anlam yüklenir ve Hıristiyan dininde peygamber İsa'yı doğuran bakire Meryem, Gaia ile özdeşleştirilir.

(*) Kiklopların (Cyclops) üç tür olduğu rivayet edilir;

1) Gaia ile Uranos'un oğulları sayılan ilk Göksel Kikloplar,

2) Anadolu-Likya'da yerleşik Duvarcı Kikloplar,

3) Sicilya'da yaşayan Kikloplar.

Kikloplar, Türkçeye Tepegözler ya da Tepegöz devler olarak geçmiştir.Tepegözler Homeros'un Odysseia destanında önemli bir yer tutar. Destan kahramanı Odysseus, Troya savaşından sonra ana yurdu İthake'ye varabilmek için bu tepegöz devlerle amansız bir savaşa tutuşur.

Günümüz Mafyasının bu Kikloplar'dan köken aldığını savunan görüşler vardır. Ünlü Mafya araştırmacısı James Fentress'e göre mafyanın arkaik geçmişi Kikloplar'a dayandığından, Kikloplar bir nevi Sicilyalıların bugünkü atalarıdır. Dolayısıyla Kikloplar Sicilya'nın ilk yerlileri olarak kabul edilir.

Ek: 1 Tablo; Hellen Tanrıları (Kaynak; Hesiodos - Tanrıların Doğuşu)

Kaynakça;

1) Hesoidos -Tanrıların Doğuşu

2) Azra Erhat- Mitoloji Sözlüğü

3) Atilla Akar- Mafya (Yeraltının Kriminal Efendileri)