“Şimdi sevgili çocuğum, Şöylece biliniz; bu fal kitabı iyidir. Fakat (yine de) herkes kendi kaderi üzerinde güç sahibidir” (1) Irk Bitig, Runik harflerle Uygur dilinde kaleme alınmış ve günümüze kadar gelebilmiş en eski el yazmasıdır. (2) Irk- Bitig’in yazılış tarihi bilinmemekle birlikte 9.yüzyıl başlarından kaldığı tahmin edilmektedir. Bu en eski kitapçık Doğu Türkistan-Tun-huang’da Bin Buda Mağaralarındaki el yaz…

Fransız Sinolog E.Chavannes’e göre on iki hayvanlı takvim Çin’in kuzeyindeki Türk boyları arasında MÖ. V. yüzyıl sonlarında doğmuş ve MÖ. II-I. yüzyılda Çin’de yayılmıştır. Oniki hayvanlı takvimde yer alan hayvan adlarının tarihi devirlere ve bu takvimi kullanan toplulukların yaşadığı coğrafi bölgelere göre bazı farklılıklar göstermesi tabiidir. Bu farklılıklarda toplumların siyasi ve kültürel yapıları da etkili olmuştur. On…

Günümüzde “On İki Hayvanlı takvim” icadının Türklere mi yoksa Çinlilere mi ait olduğu tartışmalı bir konudur. Bazı araştırmacılar bu eski takvimin kökenini Türklere, bazı araştırmacılar da Çinlilere bağlamaktadır. On iki hayvanlı takvimin Türk asıllı olduğunu savunan araştırmacıların başında Fransız Sinolog Edouard Chavannes gelir. E. Chavannes 1906 yılında yayımlanan “On İki Hayvanlı Türk Takvimi (Le Cycle Turc des D…

Eski Türkler yaşamlarını dört ana yöne göre düzenlediklerinden kozmolojik sistemlerine astronomi kadar astroloji de dahildir. Bu nedenle eski Türklerin kullandığı astroloji sistemini günümüzde yaygın olarak kullanılan Batı astroloji sistemiyle karşılaştırarak ilerleyeceğiz. Bugüne kadar yaptığım araştırmalarda kozmoloji, astronomi ve astroloji konularında elle tutulur bir bilgiye ne ilginçtir ki bir sanat tarihçisi olan Emel Esin’in kitaplarınd…

“Gök olsun çadırımız, Güneş de bayrağımız…” (1) Gök-Türkler adını ve inancını “sonsuz mavi gök” ten aldığından daima başı göğe çevrili yaşamayı düstur edinmiştir. Kağanların da gücünü ve yetkisini “Tengri” adını verdikleri bu kutsal sonsuz mavi gökten aldıklarına inanılırdı. Gök-Tengri’ den “kut” alan Türk kağanı güneşe benzetilirdi.…